Đặc điểm và vòng đời của rầy xanh
Rầy xanh có tên khoa học là Allocaridara maleyensis (Chadila Unhawuti) thuộc họ Psyllidae, Bộ Homoptera.
Rầy xanh chích hút nhựa lá non và mầm non khiến cây khó phát triển, ốm yếu, dễ bị sâu bệnh khác gây hại, gây thiệt hại nặng về kinh tế.
Đặc điểm vòng đời của rầy xanh:
- Trứng (5 – 8 ngày): Có hình hơi cong dạng quả chuối, dài khoảng 0,8 mm. Trứng mới đẻ màu trắng sữa, sắp nở có màu lục nhạt hay hơi nâu.
- Rầy non (9 – 11 ngày (mùa Xuân); 7 – 8 ngày (mùa Hè); 14 – 16 ngày (mùa Đông)):
- Rầy xanh non được chia làm 5 tuổi, tuy chưa có cánh nhưng gần giống trưởng thành. Rầy mới nở màu trắng trong suốt, dài 1 mm. Rầy càng lớn chuyển dần sang màu xanh. Cuối tuổi 5 cơ thể dài 2mm.
- Trưởng thành (2 – 21 ngày): Thân dài từ 2,5 – 4 mm, màu xanh lá mạ. Đầu hơi hình tam giác, chính giữa đỉnh đầu có đường vân trắng, và hai bên có chấm đen nhỏ. Cánh trong mờ, màu xanh lục, xếp úp hình mái nhà.
Cách thức gây hại trên các loại cây trồng
- Rầy non thường ẩn náu mặt sau các lá búp. Từ tuổi 3 trở lên hoạt động nhanh nhẹn hơn có thể bò và nhảy. Khi bị khua động nhẹ có thể ven theo cuống cọng búp chè bò xuống dưới.
- Rầy trưởng thành thường sống tập trung mặt dưới lá, chúng đẻ trứng trong mô lá non và có thể sống tới 6 tháng.
- Cả rầy trưởng thành và rầy non đều gây hại cho cây bằng cách chích hút nhựa của lá non, vì thế chúng thường có mật số rất cao trong các đợt cây ra đọt non lá non. Rầy di chuyển rất linh hoạt, khi bị động chúng sẽ nhảy sang các lá khác.
- Lá bị rầy chích hút ban đầu xuất hiện những chấm nhỏ màu vàng, sau đó mép lá bị cháy xoăn lại, khô dần và rụng, đôi khi chỉ còn trơ lại cành bị khô chĩa lên trời.
Ngoài ra, trong quá trình sinh sống, rầy xanh còn tiết ra các chất là môi trường rất tốt cho nấm bồ hóng phát triển phủ đen bề mặt lá ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của cây.
Các loại cây trồng hay bị rầy xanh gây hại
Dưới đây là một số cây có thể bị dịch hại rầy xanh, việc để ý chăm sóc cây trồng sẽ hạn chế các nguy cơ bị dịch hại.
Cây họ đậu
Rau màu
Cây công nghiệp
Cây có múi
Biện pháp phòng trị
Biện pháp canh tác
- Thường xuyên thăm, kiểm tra vườn để phát hiện sớm sự xuất hiện của rầy.
- Chăm sóc cây trồng tốt, bón phân cân đối và hợp lý để cây ra đọt non đồng loạt, tránh ra lẻ tẻ tạo cơ hội cho rầy tấn công nhiều lần.
- Cần bón đầy đủ dinh dưỡng giúp cây khỏe, tăng khả năng kích kháng cho cây để giúp cây chống lại sâu bệnh.
Sử dụng các loại thiên địch của rầy xanh trong đồng, ruộng, vườn như:
- Các loài bọ cánh cứng: bọ rùa đỏ, bọ rùa đen nhỏ, kiến ba khoang, bọ cánh cộc…
- Các loài nhện ăn thịt: nhện xám trắng, nhện đen, nhện chân dài,…
- Một số loài chuồn chuồn ăn rầy xanh non và trưởng thành.
- Một số loài ong ký sinh trứng rầy.
Biện pháp hóa học
Thuốc đặc trị rầy xanh từ AVN
Lưu ý:
- Khi dùng thuốc hoá học phải tuân theo hướng dẫn trên nhãn thuốc.
- Khi thật cần thiết phải sử dụng thuốc trừ sâu để phun trừ rầy xanh, nên chọn các loại thuốc phổ tác động hẹp, thời gian cách ly ngắn, ít gây độc hại cho các loại thiên địch hoặc dùng thuốc trừ sâu thảo mộc.
- Chỉ phun thuốc hoá học trừ rầy xanh khi điều tra thấy mật độ rầy xanh vượt quá ngưỡng chỉ định.
