Ốc sên có nhiều loại là loài động vật thân mềm sống ở nhiều nơi trên đất nước ta. Ốc sên ăn thực vật mà món khoái khẩu của chúng là các đọt lá non. Ốc sên gây hại trên nhiều loại thực vật đặc biệt là các phần non của cây, chúng có thể cắn đứt rễ các loại cây non và ăn cụt các đọt non, làm cây chậm phát triển, gây vết thương và tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập.
Đặc điểm sinh học
Ốc sên là loại động vật thân mềm (nhuyễn thể), loài bản địa của Đông Phi. Hiện được phân bố rộng rãi ở khắp châu Á, các đảo ở Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương, Tây Ấn.
Ốc sên có vỏ to dày, đầu có 2 xúc tua (còn gọi là râu), thân mềm, toàn thân liền trong vỏ bao bọc bởi lớp nhày. Ốc sên là động vật thân mềm, thuộc họ chân bụng. Vì dưới chân có tuyến dịch, khi di chuyển, nó tiết ra chất dính, vẫn thường để lại dấu vết.
Mùa sinh sản của ốc sên là mùa xuân. Nó đẻ trứng thành nhiều lần. Ốc sên con vừa ra đời đã có thể tự kiếm ăn. Thức ăn chính của nó là rau cỏ, rễ cây, mầm non, quả chín.
Ốc sên thường sống ở những nơi ẩm ướt. Vào mùa hè nóng bức, nó co mình trong vỏ để tránh nóng và ngủ. Khi đó, nó tiết ra một chất dính, bịt kín miệng ốc. Đến mùa thu mát mẻ, chúng thức dậy, kiếm ăn.
Gây hại mùa màng
Ốc sên gây hại cho nhiều loại cây, đặc biệt là các bộ phận non của cây. Chúng cắn đứt rễ cây non và ăn chồi non làm cây chậm phát triển, gây vết thương và tạo điều kiện cho nấm bệnh xuất hiện.
Vào lúc chiều tối, chúng xuất hiện và phá hoại cây cối và hoa màu. Nó ăn cành cây, hoa và quả mọng, đặc biệt là các phần non. Chúng phát triển mạnh trong mùa mưa hoặc khi vườn tược được tưới nước thường xuyên trong mùa khô.
Biểu hiện rõ nhất mỗi khi có ốc sên xuất hiện là quan sát thấy những lỗ to, xù xì trên lá cây.
Ngoài ra, khi nhìn thấy những vệt chất nhầy do ốc sên tạo ra thì cần phải kiểm tra vườn để không có nhiều thiệt hại xảy ra.
Thời điểm mùa mưa sẽ đánh thức sự phát triển và sinh sôi nảy nở của ốc sên, chỉ cần một trận mưa đầu mùa chúng sẽ hoành hành phá hoại mùa màng. Thức ăn khoái khẩu của ốc sên là những loại lá non mềm.
Bởi vì ốc sên chủ yếu xuất hiện vào buổi tối, khi màn đêm buông xuống thì việc quan sát vườn cây của bà con nông dân cũng bị hạn chế và trở thành mối quan tâm thường xuyên của họ.
Biện pháp phòng trị Ốc sên
Các biện pháp canh tác
- Dọn sạch cỏ dại, phát quang bờ ranh, cắt tỉa cành già, cành vô hiệu tạo độ thông thoáng để hạn chế nơi trú ẩn của ốc.
- Bắt ốc bằng tay vào buổi tối hoặc sáng sớm.
- Thả vịt vào vườn với mật số 10 con/ha để quản lý ốc.
- Rải vôi bột lên mặt đất xung quanh gốc cây vào buổi chiều tối.
Biện pháp hóa học
Sử dụng trái cây hư cắt mỏng, cám ướt,… trộn với thuốc diệt ốc rải tại những nơi ốc trú ẩn vào buổi chiều mát, gần tối nhằm thu hút ốc sên tập trung để thu gom tiêu hủy.
Các thuốc đặc trị ốc bươu vàng dạng bả mồi chứa Metalaxyl-M có thể tiêu diệt Ốc sên hiệu quả.
Metaldehyde là một hợp chất tự nhiên được dùng để diệt ốc sên, sên trần và các loài thuộc lớp chân bụng khác. Chất này rất hiệu quả nhưng cũng là chất độc, do đó không nên dùng trong vườn nhà nơi có chó hoặc mèo đi lại hoặc có rủi ro trẻ em vô tình nuốt phải.