Vú sữa là loài cây cho giá trị kinh tế cao. Cây ít sâu hại gây bệnh song có một số loại sâu bệnh lại thường xâm hại vào giai đoạn trổ hoa đậu quả khiến năng suất và chất lượng quả suy giảm.
Dưới đây, AVN sẽ hướng dẫn bà con cách nhận biết và cách phòng trừ sâu bệnh đó!
Sâu đục quả
Sâu đục quả gây hại trên vú sữa quanh năm song phát triển mạnh mẽ nhất vào mùa nắng, chúng gây hại cho quả từ khi là quả non cho đến tận lúc chín, làm quả hư hại, rụng xuống, ảnh hưởng nặng nề tới giá trị thương phẩm.
Ban đầu, bướm sâu đẻ trứng rải rác từng quả trên vỏ trái non. Chúng thường đẻ trứng ở gần cuống quả hoặc nơi tiếp giáp giữa các kẽ quả với nhau. Khi sâu non nở, chúng sẽ bắt đầu cạp bên ngoài vỏ quả. Sang tuổi 2, sâu đục những đường hầm sát vỏ quả, ăn phần thịt quả, làm quả bị chảy nhựa trắng xung quanh lổ đục. Cùng với sâu đục quả, các loại nấm bệnh sẽ theo lỗ đục gây hại cho quả.
Khi phát hiện quả có dấu hiệu nhiễm bệnh, sử dụng Bacillus thuringiensis phun lên quả để sâu non ăn phải, khiến chúng suy yếu và tử vong, có thể pha với các chất bám dính để tăng thời gian hiệu lực. Nên phun lúc chiều mát để tránh thuốc bị phân hủy bởi tia cực tím có trong ánh mặt trời.
Bà con có thể sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa Abamectin, Emamectin, Permethrin… để diệt trừ bệnh. Ngưng phun thuốc trước khi thu hoạch khoảng 1 tháng để tránh dư lượng thuốc gây hại cho người tiêu dùng
Sâu đục cành
Sâu đục cành gây hại trên vú sữa quanh năm nên thường xuyên thăm vườn phát hiện mọt đổ từ các cành.
Đặc điểm của loài sâu này như sau:
– Thành trùng: Là xén tóc có kích thước khá lớn, dài từ 28mm đến 30mm. Khắp cơ thể có màu đen, ngay lưng có 1 vệt vàng nằm ngang khoảng 5mm. Trên mép ngực có 2 gai nhọn nhô ra. Chúng cắn phá cành, thân cây vú sữa.
– Sâu non: Màu vàng, có nhiều ngấn trên cơ thể, có cơ hàm chắc khỏe để đục thân cây. Khi mới nở cắn phá trên vỏ của cây để lại các đường ngoằn ngoèo trên thân. Sâu lớn hơn sẽ đục sâu vào lớp trong thân cây, có mùn cưa và phân của sâu bị đẩy ra ngoài tại các lỗ đục.
– Trứng: Hình dạng tròn, có màu trắng như sữa, đẻ theo các kẽ hở trên thân cây.
Sâu tấn công gây hại trên các nhánh cây sau đó đến thân chính và xuống gốc cây. Hệ thống mạch dẫn của cây bị đứt, chất dinh dưỡng không được vận chuyển lên nuôi các bộ phận khác: Hoa, lá, quả. Cành cây bị tấn công bị khô, gãy khi có gió lớn. Toàn bộ cây trở nên xơ xác, không còn dấu hiệu sinh trưởng, dần dần sẽ bị khô và chết.
Để trừ sâu đục cành, đục thân vú sữa, bà con có thể phun thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất như: Emamectin benzoate, Chlorantraniliprole, Buprofezin,… hoặc kết hợp phương pháp sinh học sử dụng nấm Metarhizium spp. và Beauveria spp. để diệt trừ sâu hiệu quả hơn.
Rệp sáp
Rệp sáp hại vú sữa trưởng thành có hình elip. Trên lưng rầy có phủ một lớp phấn màu trắng như bột sáp., hai chấm hồng dọc hai bên. Xung quang thân có nhiều tua sáp. Rệp non có hình dáng tương tự rệp trưởng thành song kích thước nhỏ hơn, di chuyển rất nhanh, nhất là khi mới nở.
Trứng rệp sáp có màu vàng nhạt, kích thước rất nhỏ.
Rệp sáp gây hại cả trên lá và quả vú sữa.
Ở trên lá, rệp sáp tập trung ở mặt sau của lá. Chúng chích hút dịch trên gân lá làm lá héo vàng.
Trên quả, chúng chích hút quả non làm quả biến dạng, rụng sớm. Với những quả già, rệp sáp chích hút làm quả khô héo rồi rụng.
Để diệt trừ rệp sáp trên vú sữa, bà con có thể phun thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất Chlorpyrifos, Cypermethrin, Methidathion… hoặc kết hợp phương pháp sinh học sử dụng nấm Metarhizium spp. và Beauveria spp. như ở sâu đục cành, đục thân.
