Cây cao su là cây công nghiệp lâu năm có giá trị kinh tế cao được đưa vào trồng tại Việt Nam từ năm 1877. Để phân chia các giai đoạn sinh trưởng của cây cao su chúng ta dựa vào các thời kỳ mà cây cho sản lượng mủ khác nhau để phân ra thành các giai đoạn sinh trưởng.
1. Giai đoạn cây cao su con trong vườn ươm
Được tính từ khi gieo hạt cho đến khi cây xuất khỏi vườn ươm. Thời gian này có thể kéo dài từ 6 – 24 tháng tuỳ vào loại gốc.
Giai đoạn này cây chủ yếu tăng trưởng theo chiều cao còn chu vi thân tăng chậm. Bình quân mỗi tháng cây có thể cho thêm 1 tầng lá mới. Trong điều kiện nhiệt độ dưới 18 độ C, khô hạn hoặc bị bệnh thì tốc độ tăng trưởng về chiều cao cây, số lá, đường kính thân bị chậm lại.
2. Giai đoạn kiến thiết cơ bản của cây cao su
Đây là giai đoạn bón phân, cung cấp nước, phòng trừ sâu bệnh… giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt. Thời gian kéo dài khoảng 5 – 7 năm.
Cây cao su từ 1 – 3 năm tuổi người nông dân cần có kế hoạch trồng xen các loại cây ngắn ngày để góp phần tăng thêm thu nhập đồng thời có tác dụng giữ đất. Bên cạnh đó, để rút ngắn giai đoạn này cần phải tiến hành chăm sóc ngay từ đầu đặc biệt là khâu bón phân và làm cỏ. Cây Cao su có thể tự cân đối về nước tưới trong giai đoạn này không như những cây công nghiệp dài ngày khác.
3. Giai đoạn khai thác mủ (hay là giai đoạn kinh doanh)
Đây là giai đoạn dài nhất tính từ cây bắt đầu khai thác mủ cho đến khi cây suy tàn. Căn cứ vào khả năng cho mủ người ta chia làm 3 giai đoạn đó là giai đoạn khai thác cao su non, giai đoạn khai thác cao su trung niên và giai đoạn khai thác cao su già.
a. Giai đoạn khai thác cao su non
Quá trình này kéo dài từ 10 – 12 năm, cây phát triển mạnh về số lượng cành, nhánh, chu vi thân, độ dày vỏ và sản lượng mủ tiếp tục tăng. Vỏ ở thời kỳ này mỏng, mềm đang tăng trưởng mạnh nên việc cạo mủ cần phải có tay nghề cao, tránh cạo phạm vào gỗ.
Trong giai đoạn này cần phải cung cấp dinh dưỡng đầy đủ để tăng sản lượng mủ.
b. Giai đoạn khai thác cao su trung niên
Khi năng suất không còn tăng nhiều nữa và giữ vững ở mức ổn định thì cao su bước vào thời kỳ khai thác trung niên. Nếu vườn trong các thời kỳ trước không được chăm sóc tốt thì khi bước vào thời kỳ này chỉ duy trì năng suất cao trong 1 thời gian ngắn và sau đó giảm năng suất. Bên cạnh đó, khai thác giai đoạn trước thái quá và cạo phạm cũng gây trở nên những ảnh hưởng không tốt cho giai đoạn này.
c. Giai đoạn khai thác cao su già
Khi năng suất mủ giảm mạnh và không có cách nào phục hồi được thì lúc đó cây đã bước vào thời kỳ khai thác cao su già. Lúc này, vườn cây rất mẫn cảm với bệnh rụng lá mùa mưa.
Cây cao su có tuổi thọ từ 25 – 40 năm, tùy thuộc vào điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu và khâu chăm bón. Để cây cao su mang lại hiệu quả kinh tế cao và năng suất tốt trong thời gian dài bà con nên chăm sóc đúng kỹ thuật theo từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển. Chúc bà con mùa màng bội thu.
