Bơ là một loại trái cây giàu dinh dưỡng, được mệnh danh là “trái cây của nhan sắc” nhờ hàm lượng vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa dồi dào. Với giá trị kinh tế cao, việc trồng và thu hoạch bơ đang ngày càng được chú trọng. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng quả bơ tốt nhất khi đến tay người tiêu dùng, quá trình thu hoạch cần được thực hiện cẩn thận và đúng kỹ thuật. Dưới đây là những điểm cần lưu ý để thu hoạch bơ hiệu quả.

Xác định thời điểm thu hoạch phù hợp
Thời gian thu hoạch bơ phụ thuộc vào từng giống bơ, nhưng thường diễn ra từ tháng 10 đến tháng 2 hàng năm. Để đảm bảo chất lượng quả, cần thu hoạch khi bơ đã đạt độ già cần thiết. Dấu hiệu nhận biết bao gồm:
- Vỏ trái đổi màu: Tùy thuộc vào giống bơ, vỏ có thể chuyển từ xanh sáng sang xanh đậm hoặc tím (đối với một số giống bơ).
- Giảm độ bóng: Quả bơ già thường có bề mặt vỏ bớt bóng, trở nên sần sùi hơn.
- Kiểm tra độ cứng: Quả bơ già khi sờ vào sẽ có độ cứng vừa phải, không quá mềm hoặc quá rắn.
Việc thu hoạch đúng thời điểm giúp bơ đạt được hương vị thơm ngon và chất lượng dinh dưỡng tối ưu.

Sử dụng công cụ phù hợp khi thu hoạch
Để tránh làm hỏng cây và quả, cần sử dụng sào dài để hái những trái ở vị trí cao. Khi hái, nên:
- Cắt cuống cẩn thận: Sử dụng kéo hoặc dụng cụ chuyên dụng để cắt cuống, giữ lại một đoạn cuống dài khoảng 3-5 cm. Điều này giúp hạn chế sự xâm nhập của vi khuẩn qua vết cắt và kéo dài thời gian bảo quản.
- Không kéo hoặc bẻ trái: Hành động này có thể làm hỏng cành cây, gây tổn thương cho quả và ảnh hưởng đến vụ mùa tiếp theo.
Xử lý quả bơ sau thu hoạch
Sau khi hái, việc xử lý và bảo quản bơ đúng cách là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng. Cần lưu ý:
- Không ném trái bơ: Trái bơ dễ bị dập khi va chạm mạnh, làm giảm chất lượng và thời gian bảo quản.
- Không đổ đống lớn hoặc xếp chồng cao: Việc chất đống có thể gây áp lực lên các quả bơ ở dưới, dẫn đến hư hỏng. Nên xếp bơ nhẹ nhàng vào các thùng hoặc rổ thoáng khí.
- Không đóng kín thùng: Đảm bảo thùng chứa bơ có lỗ thoáng để không khí lưu thông, tránh tình trạng tích tụ hơi ẩm gây thối rữa.
- Tránh nhiệt độ cao: Bơ cần được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt độ cao làm quả chín quá nhanh hoặc hư hỏng.

Vận chuyển bơ đúng cách
Quá trình vận chuyển cũng ảnh hưởng lớn đến chất lượng bơ. Để đảm bảo bơ đến tay người tiêu dùng trong tình trạng tốt nhất, cần:
- Vận chuyển trong thời gian ngắn: Hạn chế thời gian vận chuyển để giữ độ tươi ngon của bơ.
- Tránh va đập: Sắp xếp bơ cẩn thận trong thùng hoặc rổ, sử dụng vật liệu đệm như lá chuối, xốp hoặc giấy để giảm thiểu va chạm.
- Không xếp chồng cao: Các thùng bơ xếp chồng quá cao có thể gây dập nát, làm giảm giá trị thương mại.
- Kiểm soát nhiệt độ: Tránh vận chuyển bơ trong điều kiện nhiệt độ cao, đặc biệt vào mùa hè. Nếu có thể, sử dụng xe lạnh để duy trì chất lượng.
Một số lưu ý khác
- Phân loại quả trước khi đóng gói: Loại bỏ những quả bị hư hỏng, sâu bệnh hoặc có dấu hiệu bất thường để tránh ảnh hưởng đến các quả khác.
- Bảo quản sau thu hoạch: Sau khi thu hoạch, bơ nên được bảo quản ở nhiệt độ khoảng 15-20°C để kéo dài thời gian chín. Tránh bảo quản ở nhiệt độ quá thấp vì có thể làm bơ bị “sốc lạnh”, ảnh hưởng đến hương vị.
- Theo dõi chất lượng: Kiểm tra định kỳ các lô bơ để đảm bảo không có quả nào bị hư hỏng trong quá trình lưu kho hoặc vận chuyển.
Việc thu hoạch bơ đúng kỹ thuật không chỉ giúp duy trì chất lượng quả mà còn tối ưu hóa giá trị kinh tế cho người trồng. Bằng cách xác định đúng thời điểm thu hoạch, sử dụng công cụ phù hợp, xử lý và vận chuyển cẩn thận, người nông dân có thể đảm bảo bơ đến tay người tiêu dùng với chất lượng tốt nhất. Hãy chú ý từng chi tiết trong quy trình để mang lại những trái bơ thơm ngon, giàu dinh dưỡng và đáp ứng nhu cầu thị trường.